Изучаем тайский язык с нуля!
บทที่ 5 - Урок 5

Время. Высокие согласные

kamsàp คำศัพท์ Словарь урока

wee-laa
เวลา
время
chûa-moong
ชั่วโมง
час
naa-tii
นาที
минута
wí-naa-tii
วินาที
секунда
dtrong
ตรง
ровно, точно
krʉ̂ng
ครึ่ง
половина
gʉ̀ap
เกือบ
почти
gwàa
กว่า
после, позже, уже
lɛ́ɛo
แล้ว
уже
bprà-maan/raao-raao
ประมาณ/ราวๆ
около, приблизительно
ìik
อีก
ещё, снова
ìik hâa naa-tii
อีกห้านาที
ещё пять минут
cháa
ช้า
медленный, медленно
reo
เร็ว
быстрый; рано
sǎai
สาย
поздний, поздно
gɔ̀ɔn
ก่อน
перед, до
lǎng
หลัง
после
dtɔɔn
ตอน
в (о времени)
dtɔɔn cháao
ตอนเช้า
утром
dtɔɔn sǎai
ตอนสาย
поздно утром
dtɔɔn tîang
ตอนเที่ยง
в полдень
dtɔɔn bàai
ตอนบ่าย
днём
dtɔɔn yen
ตอนเย็น
вечером
dtɔɔn kâm
ตอนค่ำ
ночью
dtɔɔn dʉ̀k
ตอนดึก
поздно ночью
dtɔɔn níi/dǐao níi
ตอนนี้/เดี๋ยวนี้
сейчас
mʉ̂a-gîi-níi
เมื่อกี้นี้
только что
mʉ̂a-rài
เมื่อไหร่
когда
jàak/dtâng-dtɛ̀ɛ
จาก/ตั้งแต่
от, с
tʉ̌ng
ถึง
до

wee-laa เวลา Время

เวลาเท่าไหร่
wee-laa tâo-rài

Сколько время?

กี่โมง (แล้ว)
gìi moong (lɛ́ɛo)

Сколько время?

กี่ทุ่ม (แล้ว)
gìi tûm (lɛ́ɛo)

Сколько время? (только ночью)

Ниже под словом “ночь” понимается время с 12 ночи до 12 дня, а под словом “день” с 12 дня до 12 ночи.

ночь
1:00
dtii nʉ̀ng ตีหนึ่ง
2:00
dtii sɔ̌ɔng ตีสอง
3:00
dtii sǎam ตีสาม
4:00
dtii sìi ตีสี่
5:00
dtii hâa ตีห้า
6:00
hòk moong (cháao) หกโมง (เช้า)
7:00
jèt moong (cháao) / (nʉ̀ng) moong (cháao) เจ็ดโมง (เช้า) / (หนึ่ง) โมงเช้า
8:00
bpɛ̀ɛt moong (cháao) / sɔ̌ɔng moong (cháao) แปดโมง(เช้า) / สองโมง (เช้า)
9:00
gâao moong (cháao) / sǎam moong (cháao) เก้าโมง (เช้า) / สามโมง (เช้า)
10:00
sìp moong (cháao) / sìi moong (cháao) สิบโมง (เช้า) /สี่โมง (เช้า)
11:00
sìp-èt moong (cháao) / hâa moong (cháao) สิบเอ็ดโมง (เช้า) / ห้าโมง (เช้า)
день
12:00
tîang / tîang-wan / dtɔɔn tîang เที่ยง / เที่ยงวัน / ตอนเที่ยง
1:00
bàai nʉ̀ng (moong) / bàai moong บ่ายหซึ่ง (โมง) / บ่ายโมง
2:00
(bàai) sɔ̌ɔng moong (บ่าย) สองโมง
3:00
(bàai) sǎam moong (บ่าย) สามโมง
4:00
(bàai) sii moong / sii moong yen (บ่าย)สี่โมง / สี่โมงเย็น
5:00
(bàai) hâa moong / hâa moong yen (บ่าย) ห้าโมง / ห้าโมงเย็น
6:00
hòk moong (yen) หกโมง (เย็น)
7:00
(nʉ̀ng) tûm (หนึ่ง) ทุ่ม
8:00
sɔ̌ɔng tûm สองทุ่ม
9:00
sǎam tûm สามทุ่ม
10:00
sìi tûm สี่ทุ่ม
11:00
hâa tûm ห้าทุ่ม
ночь
12:00
hòk tûm/tîang-kʉʉn หกทุ่ม/เที่ยงคืน
11:00
sìp-èt naa-lí-gaa* สิบเอ็ดนาฬิกา
20:00
yîi-sìp naa-lí-gaa* ยี่สิบนาฬิกา
* официальная речь

Примечание: в тайском языке о времени можно говорить по-разному. Вы, возможно, не захотите использовать все варианты. Однако, вам всё же нужно различать разные формы, когда вы их услышите.

В разговорном тайском 24 часа суток делятся на 4 блока по 6 часов. В этой системе получается, что и 1 час, и 7 часов это 1 час; 2 часа и 8 часов это 2 часа и т.д. (что ночью, что днём). 24-х часовая военная система времени также используется, особенно для официальных объявлений (например, по радио, на ж/д станциях, в аэропортах).

Разговор


สมศักดิ์:
คุณ ตื่น นอน กี่ โมง ครับ
Somsak:
kun dtʉ̀ʉn nɔɔn gìi moong kráp.
Сомсак:
Во сколько ты встаёшь/просыпаешься?
รอน:
ประมาณ เจ็ด โมง ครับ
Ron:
bprà-maan jèt moong kráp.
Рон:
Около семи часов.
สมศักดิ์:
ก่อน ไป ทำงาน คุณ ทำ อะไร
Somsak:
gɔ̀ɔn bpai tam-ngaan kun tam à-rai.
Сомсак:
Что ты делаешь перед тем, как идти на работу?
รอน:
ทำ อาหารเช้า กับ อ่าน หนังสือพิมพ์
Ron:
tam aa-hǎan-cháao gàp àan nǎngsʉ̌ʉ-pim.
Рон:
Я делаю завтрак и читаю газету.
สมศักดิ์:
คุณ นอน กี่ ทุ่ม ครับ
Somsak:
kun nɔɔn gìi tûm kráp.
Сомсак:
Во сколько ты ложишься спать?
รอน:
Ron:
lǎng tîang-kʉʉn nítnɔ̀i.
Рон:
Чуть позже полуночи. (досл.: немного после)

bprà-yòok ประโยค Предложения

1.
A:
ตอน นี้ เวลา เท่าไหร่
dtɔɔn níi wee-laa tâo-rài.
   или
ตอน นี้ กี่ โมง (แล้ว)
dtɔɔn níi gìi moong (lɛ́ɛo).
Сколько сейчас время?
Б:
ตอน นี้ บ่าย ห้า โมง
dtɔɔn níi bàai hâa moong.
Сейчас пять часов.
В:
ตอน นี้ เที่ยง ครึ่ง
dtɔɔn níi tîang krʉ̂ng.
Сейчас полпервого.
Г:
ตอน นี้ เก้า โมง กว่า
dtɔɔn níi gâao moong gwàa.
Пошёл десятый час. (досл.: сейчас немного после 9 утра)
Д:
ตอน นี้ สอง โมง ตรง
dtɔɔn níi sɔ̌ɔng moong dtrong.
Сейчас ровно два часа дня. (или восемь часов утра)
Е:
ตอน นี้ บ่าย สาม สิบ นาที
dtɔɔn níi bàai sǎam sìp naa-tii.
Сейчас десять минут четвертого. (досл.: десять после трёх)
Ж:
ตอน นี้ ห้า ทุ่ม ยี่สิบ
dtɔɔn níi hâa tûm yîi-sìp.
Сейчас двадцать минут двенадцатого. (досл.: 20 после 11 (23ч.))
З:
ตอน นี้ ตี หนึ่ง ครึ่ง
dtɔɔn níi dtii nʉ̀ng krʉ̂ng.
Сейчас половина второго (ночи).

2.
A:
คุณ กิน ข้าวเย็น กี่ โมง
kun gin kâao-yen gìi moong.
Во сколько ты ужинаешь?
Б:
กิน ข้าวเย็น (ตอน) หก โมง
gin kâao-yen (dtɔɔn)* hòk moong.
Я ужинаю в шесть.
А:
คุณ ไป ทำงาน กี่ โมง
kun bpai tam-ngaan gìi moong.
Во сколько ты идёшь на работу?
Б:
ไป ทำงาน (ตอน) แปด โมง
bpai tam-ngaan (dtɔɔn)* bpɛ̀ɛt moong.
Я иду на работу в восемь.
А:
คุณ จะ ดู ทีวี กี่ โมง
kun jà duu tii-wii gìi moong.
Во сколько ты будешь смотреть телевизор?
Б:
จะ ดู ทีวี ตอน ดึก
jà duu tii-wii dtɔɔn dʉ̀k.
Я буду смотреть телевизор поздно ночью.
* dtɔɔn можно опустить в этих предложениях.

3.
A:
ห้า โมง ตรง
hâa moong dtrong.
Ровно 5 ч. вечера. (или ровно 11 ч. утра)
Б:
ห้า โมง กว่า
hâa moong gwàa.
Уже (позже) 5 часов (вечера). (или уже позже 11 ч. утра)
В:
ห้า โมง แล้ว
hâa moong lɛ́ɛo.
Уже 5 часов вечера. (или уже 11 ч. утра)
Г:
ประมาณ / ราวๆ ห้า โมง
bprà-maan/raao-raao hâa moong.
Около 5 ч. вечера. (или около 11 ч. утра)
Д:
เกือบ ห้า โมง
gʉ̀ap hâa moong.
Почти 5 ч. вечера. (или почти 11 ч. утра)
Е:
อีก สิบ นาที ห้า โมง
ìik sìp naa-tii hâa moong.
Без десяти минут 5-го (вечера). (или без десяти минут 11-го)
Ж:
ห้า โมง ห้า นาที
hâa moong hâa naa-tii.
Пять минут шестого (вечера). (или пять минут двенадцатого)
З:
ห้า โมง สิบ
hâa moong sìp.
10 минут 6-го. (или 10 минут 12-го, досл.: 10 после 5/11)
И:
ห้า โมง ครึ่ง
hâa moong krʉ̂ng.
Половина 6-го. (или половина 12-го)

4.
A:
เขา มา ช้า
káo maa cháa.
Он пришёл поздно (досл.: медленно).
Б:
เขา มา เร็ว
káo maa reo.
Он пришёл рано (досл.: быстро)
В:
เขา มา สาย
káo maa sǎai.
Он пришёл поздно.

5.
ผม เรียน ภาษา ไทย จาก บ่าย โมง ถึง บ่าย สี่ โมง
pǒm rian paa-sǎa tai jàak bàai moong tʉ̌ng bàai sìi moong.
Я изучаю тайский с часу до четырёх (дня).

6.
A:
คุณ เรียนภาษา ไทย กี่ ชัวโมง
kun rian paa-sǎa tai gìi chûa-moong.
Сколько часов вы учите тайский?
Б:
เรา เรียน ภาษา ไทย สาม ชั่วโมง
rao rian paa-sǎa tai sǎam chûa-moong.
Мы учим тайский три часа.

7.
A:
คุณ อ่าน หนังสือ ตั้งแต่ เมื่อไหร่
kun àan nǎngsʉ̌ʉ dtâng-dtɛ̀ɛ mʉ̂a-rài.
Когда ты начал читать?
Б:
ดิฉัน อ่าน หนังสือ ตั้งแต่ สาม ทุ่ม
dì-chán àan nǎngsʉ̌ʉ dtâng-dtɛ̀ɛ sǎam tûm.
Я читаю с 9 часов (вечера).

8.
เขา จะ ไป สนามบิน ตอน สาม โมง
káo jà bpai sà-nǎam-bin dtɔɔn sǎam moong.
Он поедет в аэропорт в три часа дня. (или в девять часов вечера)

9.
ผม จะ ทำ อาหาร ไทย ฅอน เที่ยง
pǒm jà tam aa-hǎan tai dtɔɔn tîang.
Я приготовлю (досл.: сделаю) тайскую еду в полдень.

10.
จะ ไป ห้องน้ำ ห้า นาที
jà bpai hɔ̂ng-náam hâa naa-tii.
Я схожу в ванную комнату на пять минут.

11.
ผม ทำงาน ห้า ชั่วโมง ครึ่ง
pǒm tam-ngaan hâa chûa-moong krʉ̂ng.
Я работаю пять с половиной часов.

12.
อีก สิบ นาที จะ ไป โทรศัพท์ ถึง คุณ
ìik sìp naa-tii jà bpai too-rá-sàp tʉ̌ng kun.
Я тебе позвоню через десять минут.

13.
ดิฉัน ทำงาน จาก ตอน เช้า ถึง ตอน เที่ยง
dì-chan tam-ngaan jàak dtɔɔn cháao tʉ̌ng dtɔɔn tîang.
Я работаю с утра до полудня.

14.
A:
คุณ จะ ไป ธนาคาร เมื่อไหร่
kun jà bpai tá-naa-kaan mʉ̂a-rài.
Когда ты пойдёшь в банк?
Б:
ตอน บ่าย
dtɔɔn bàai.
Днём.

Тест

Напишите сколько время обозначают указанные фразы. Используйте нашу 24-часовую систему. Иногда возможны 2 варианта ответа. Посмотрите на пример.

Пример:

sǎam moong = 15:00 или 9.00

  1. hòk moong sìphâa.

    หกโมงสิบห้า

  2. sǎam tûm

    สามทุ่ม

  3. sìi moong krʉ̂ng.

    สี่โมงครึ่ง

  4. dtii sɔ̌ɔng sǎamsìphâa.

    ตีสองสามสิบท้า

  5. bàai sǎam moong dtrong.

    บ่ายสามโมงตรง

  6. ìik sìp naa-tii hâa moong.

    อีกสิบนาทีท้าโมง

  7. tîang yîi-sìp.

    เที่ยงยี่สิบ

    Ключ

  8. bàai moong hâa naa-tii.

    บ่ายโมงห้านาที

  9. sɔ̌ɔng tûm yîi-sìp naa-tii.

    สองทุ่มยี่สิบนาที

  10. dtii sìi.

    ตีสี่

  11. sìi moong cháao.

    สี่โมงเช้า

  12. tîang dtrong.

    เที่ยงตรง

  13. yîi-sìp naa-lí-gaa.

    ยี่สิบนาฬิกา

  14. bpɛ̀ɛt moong sìp.

    แปดโมงสิบ

  15. hâa moong cháao.

    ห้าโมงเช้า

Ключ

Переведите следующие предложения на русский.

  1. ผม จะ ไป วัด ตอน เที่ยง
    pǒm jà bpai wát dtɔɔn tîang.
  2. เขา อ่าน หนังสือ ตั้งแต่ ห้า ทุ่ม
    káo àan nǎngsʉ̌ʉ dtâng-tɛ̀ɛ hâa tûm.
  3. เรา เรียน ภาษา ไทย สาม ชั่วโมง
    rao rian paa-sǎa tai sǎam chûa-moong.
  4. ตอน นี้ เวลา บ่าย โมง ครึ่ง
    dtɔɔn níi wee-laa bàai moong krʉ̂ng.
  5. ฉัน กิน ข้าวเช้า ตอน สอง โมง
    chán gin kâao-cháao dtɔɔn sɔ̌ɔng moong.

Ключ

Высокие согласные

В тайском языке 11 “высоких” согласных:

Согласная

Название согласной

Звук

ขไข่ kɔ̌ɔ kài (яйцо)

/к/

ฃ ขวด kɔ̌ɔ kùat (бутылка)

/к/

ฉ ฉิ่ง chɔ̌ɔ chìng (чинг, муз. инструмент)

/ч/

ฐ ฐาน tɔ̌ɔ tǎan (основа)

/т/

ถ ถุง tɔ̌ɔ tǔng (мешок)

/т/

ผ ผึ้ง pɔ̌ɔ pʉ̂ng (пчела)

/п/

ฝ ฝา fɔ̌ɔ fǎa (крышка)

/ф/

ศ ศาลา sɔ̌ɔ sǎa-laa (беседка)

/с/

ษ ฤๅษี sɔ̌ɔ rʉʉ-sǐi (отшельник)

/с/

ส เสือ sɔ̌ɔ sʉ̌a (тигр)

/с/

ห หีบ hɔ̌ɔ hìip (ящик)

/х/

Примечание: буква устарела.

Практика написания высоких согласных

Напишите каждую букву в тетради около 20 раз. Буквы ฐ, ศ, ษ, ส пишутся двумя чертами, остальные одной. Начните с позиции, отмеченной ❶.

/k/ kɔ̌ɔ kài

/ch/ chɔ̌ɔ chìng

/t/ tɔ̌ɔ tǎan


/t/ tɔ̌ɔ tǔng

/p/ pɔ̌ɔ pʉ̂ng

/f/ fɔ̌ɔ fǎa


/s/ sɔ̌ɔ sǎa-laa

/s/ sɔ̌ɔ rʉʉ-sǐi

/s/ sɔ̌ɔ sʉ̌a


 

/h/ hɔ̌ɔ hìip

 

Тоновые правила для высоких согласных

В случае, если у слога нет тонового значка, применяют следующие правила для высоких согласных:

Высокая согласная с живым слогом = восходящий тон

Высокая согласная с мёртвым слогом = низкий тон

Примеры:

Высокая согласная + долгая гласная = живой слог

 

Получаемый звук

Значение

ข + –า

= ขา (kǎa)

нога

ผ + –ี

= ผี (pǐi)

привидение

ส + เ–า

= เสา (sǎo)

мачта

Упражнение 1. Прочитайте следующие слова и попрактикуйте их написание тайскими буквами.

1.

หัว

голова

2.

เสือ

тигр

3.

ไฝ

родинка

4.

หู

ухо

5.

แขน

рука

6.

ผัว

муж

7.

สี

цвет

8.

หา

искать

9.

ฝา

крышка

10.

สาม

три

Высокая согласная + краткая гласная = мёртвый слог

 

Получаемый звук

Значение

ห + เ–าะ

= เหาะ (hɔ̀)

летать, парить

ส + –ิ

= สิ (sǐ)

частица, используемая для акцентирования внимания

Упражнение 2. Прочитайте следующие слова и попрактикуйте их написание тайскими буквами.

1.

ผุ

гнилой

2.

หึ

тихо смеяться

3.

แฉะ

сырой, влажный

4.

เฉาะ

взламывать

5.

เถอะ

давай-ка

Высокая согласная + любая гласная + сонорная финаль = живой слог

 

Получаемый звук

Значение

ข + –ั + น

= ขัน (kǎn)

чаша

ส + –า + ม

= สาม (sǎam)

три

ถ + –ุ + ง

= ถุง (tǔng)

мешок

Высокая согласная + любая гласная + взрывная финаль = мёртвый слог

 

Получаемый звук

Значение

ข + –ั + บ

= ขับ (kàp)

ехать (на автомобиле)

ผ + –ิ + ด

= ผิด (pìt)

неправильный

ถ + –ู + ก

= ถูก (tùuk)

правильный

Упражнение 3. Прочитайте следующие слова и попрактикуйте их написание тайскими буквами. Определите тоны.

1.

สูง

высокий

2.

ถึง

к

3.

ฉาย

светить

4.

ถอด

снимать

5.

สุก

зрелый

6.

แขก

гость

7.

หก

шесть

8.

ฐาน

основа

9.

เขย

зять

10.

สิบ

десять

11.

ผม

волосы

12.

ขัง

задерживать

13.

สอง

два

14.

ฝูง

стадо животных

Упражнение 4. Напишите следующие слова тайскими буквами. Для звуков /s/ и /t/ используйте и соответственно.

1. chǎa
2. pà
3. chǎn
4. kɔ̀ɔt
5. sǐao
6. fǐi
7. kɛ̀ɛk
8. tǐang
9. fɛ̀ɛt
10. sɔ̌ɔt

Ключ

11. hùp
12. tǔng
13. pǒm
14. fǎng
15. hàap
16. dtè
17. chǔn
18. hǎai
19. pàt
20. kǎao

Ключ