Уроки с 11-го и далее будут доработаны в будущем. Ключей и исправлений пока нет.

Thema: Grote Nederlanders. Перевод

Voorbeelden:

In een museum Ik wil graag voorstellen naar een museum te gaan. – Я хотел бы предложить пойти в музей. Zullen wij de gewone ronde volgen? – Не пойти ли нам по обычному маршруту? Wat zegt u van dit schilderij? – Что вы скажете об этой картине? Welke schilder heeft dit schilderij gemaakt? – Кто написал эту картину? Wanneer werd dit schilderij gemaakt? – Когда была написана эта картина? Wat wilde de schilder daarmee tot uiting brengen? – Что хотел этим выразить художник? – Wat boeit u in dit schilderij? – Что вас привлекает в этой картине? Wat trekt uw aandacht in deze zaal? – Что привлекает ваше внимание в этом зале? Geen wonder dat... – Ничего удивительного, что...

Grammatica:

Словосложение (существительные и прилагательные). Основные суффиксы существительных. Префикс прилагательных on- Суффиксы прилагательных. Субстантивация прилагательных и причастий.

GROTE NEDERLANDERS

Nederland heeft een aanzienlijke bijdrage tol de ontwikkeling van de wereldcultuur geleverd.

De grootste Nederlandse humanist en geleerde van zijn lijd was ongetwijfeld Desiderius Erasmus van Rotterdam (1469-1536). Befaamd is zijn boek ‘Lof der Zotheid’¹ waarin hij kerk en maatschappij bekritiseerde. Ais wegbereider² van het humanistisch denken oefende hij grote invloed op hel geestelijk klimaat³ van zijn land uit.

In de 17 de eeuw werden de noordelijke Nederlanden een zeemogendheid van de eerste orde en bereikten een economische welvaart die uniek was voor Europa. Deze gunstige sociale, economische en politieke factoren hadden een grote weerslag⁴ op het culturele leven. De 17de eeuw wordt terecht de Gouden Eeuw⁵ genoemd.

Onder de grote schrijvers van de 17de eeuw is Joost van den Vondel (1587-1679) te noemen, de schepper van het klassieke Nederlandse drama. Hij heeft een zeer omvangrijk oeuvre nagelaten. Door zijn rijke taal, de ruime keuze van onderwerpen en de diepe gevoelens is Vondel de grootste dichter uit de klassieke Nederlandse literatuur.

De schilderkunst neemt in hel culturele leven van Nederland sinds eeuwen een belangrijke plaats in. Zonder schilderkunst is het beeld van Nederland even onvolledig als zonder scheepvaart.

De Hollandse (Nederlandse) schilderkunst zou toch niet wereldfaam hebben bereikt zonder Rembrandt Harmensz van Rijn (1606-1669) die de laatste grote universele meester van de Renaissance was.

Rembrandt was niet alleen schilder, maar ook een belangrijk tekenaar en etser. Hij schilderde portretten, landschappen en enkele stillevens. Zijn schepping werd gekenmerkt door belangrijke groepsportretten ‘De anatomische les van dr. Tulp’⁶ en zijn grootste doek ‘De Nachtwacht’⁷ (1642), een werk waarin het koloriet van Rembrandt zijn hoogtepunt bereikte⁸. Een nieuwe uitdrukkingskracht kreeg Rembrandts kleurentechniek⁹ in het doek ‘De staalmeesters’¹⁰ (1661-1662). In de schilderijen van Rembrandt komt zijn liefde voor de werkelijkheid en een diepe menselijkheid tot uiting. Het heeft hem daarom tot een der grootste kunstenaars van zijn lijd gemaakt. Onder de schilders van de nieuwe lijd verenigde Vincent van Gogh (1853-1890) de traditie van de Nederlandse schilderkunst met de moderne stromingen in de kunst.

Van Gogh heeft zijn weg als kunstenaar zelf moeten vinden. Hij was bijna onbekend tijdens zijn leven, maar werd na zijn dood wereldberoemd. Van Gogh begon zijn loopbaan in zijn geboortestreek Brabant¹¹ waar hij portretten van boeren en arbeiders en landschappen in donkere kleuren schilderde. Later ging hij over Antwerpen naar Parijs en vervolgens naar Arles (Frankrijk), waar zijn kleuren helderder werden en hij zijn eigen stijl vond. Zijn invloed op de Westeuropese schilderkunst was van groot belang.

NAAR EEN MUSEUM

Anton: En wat gaan we vandaag doen, kunnen we niet naar een museum gaan om schilderijen te bekijken?
Jan: Ja zeker, dat wilde ik je graag net voorstellen. Laten we dan maar eerst naar het Rijksmuseum gaan. Dat is aan de Stadhouderskade.
Zij gingen dus het gebouw binnen dat aan een groot plein gelegen is.
A.: We hebben geen tijd om alles te zien en je zult mij dus wel het opvallendste willen tonen.
J.: Goed zo, we zullen de gewone route dan maar volgen en ons slechts hier en daar waar het een en ander je aandacht trekt, even halt houden.
A.: Heel goed. Als je maar niet vergeet mij de Nachtwacht van Rembrandt te laten zien.
J.: Dat zal ik zeker niet vergeten. Voor de Nachtwacht is een aparte zaal ingericht.
A.: Oh, en dat is zeker de Nachtwacht?
J.: Ja! Wat vind je van dit schilderij?
A.: Prachtig, zo groots had ik het mij niet voorgesteld, ofschoon ik er meermalen een afbeelding¹² van gezien heb ...
J.: Het boeit mij altijd weer. Dat een mens zoiets ongelooflijk moois heeft kunnen scheppen. Geen wonder dat de schilder zo beroemd is geworden.
A.: Zullen we verder gaan? We zullen de andere gangen en zalen vlug doorlopen¹³...
J.: Hier is een tafel met foto’s, wil je er een paar kopen?
Anton: Ja, van de Nachtwacht. Dan heb ik er ten minst in ieder geval een foto van.

Aantekeningen bij de tekst

1. ‘Lof der Zotheid’ – "Похвала глупости"
2. de wegbereider – пионер; человек, прокладывающий путь
3. het geestelijk klimaat – духовный климат
4. een grote weerslag op iets hebben = een grote reactie (invloed) op iets hebben
5. de Gouden Eeuw – золотой век
6. ‘De anatomische les van dr. Tulp’ – "Урок анатомии д-ра Тюльпа"
7. ‘De Nachtwacht’ – "Ночной дозор"
8. een hoogtepunt bereiken – достигнуть наивысшей точки (апогея)
9. de kleurentechniek – техника красок
10. ‘De staalmeesters’ – "Старейшины цеховой гильдии"
11. in zijn geboortestreek Brabant – в Брабанте, где он родился
12. de afbeelding – рисунок
13. de zalen vlug (snel) doorlopen – пройти (пробежать) по залам (музея)

UITSPRAAKOEFENINGEN

1. Let op de beklemtoning:

1. 'wereld cultuur, 'wereld faam, wereld 'beroemd, 'schilder kunst, 'wegbereider, 'groepspor tret, 'hoogte, punt, 'stil, leven, 'loop, baan, 'scheep, vaart, 'kleurentech, niek, ge'boorte streek, 'uitdrukkings, kracht
2. 'bijdrage, 'omvang, 'aandacht, 'invloed
3. aan'zienlijk, be'langrijk, om'vangrijk
4. cul'tuur, maalschap'pij, 'kunste'naar, 'teke'naar

2. Spreek uit:

oeuvre [ø:wrə], Renaissance [renɛ'sãnsə]

3. Let op de intonatie (dalend):

Laten wij dan maar eerst naar het Rijksmuseum gaan.
... je zult mij dus wel het merkwaardigste willen wijzen.
Het boeit me altijd opnieuw.
Geen wonder dat die schilder zo beroemd is geworden.

Woorden en uitdrukkingen

Грамматические пояснения к тексту

1. Словосложение (существительные и прилагательные)

Сложные существительные образуются несколькими способами:

а) полносложные существительные – путем соединения двух основ без соединительных элементов, например:

de schilderkunst, de scheepvaart, de wereldcultuur, de wereldfaam

б) неполносложные существительные – путем соединения двух основ при помощи соединительных элементов -s-, -en-, -e-, -er-, например:

de uitdrukkingskracht, het groepsportret, de kleurentechniek, de geboortedag, de kinderkamer

Наличие или отсутствие соединительного элемента может менять значение слова, сравните:

de landsman земляк; de landman земледелец (уст.)

в) сложнопроизводные – путем сложения основ и суффиксации, например: de zeemogendheid

Сложные прилагательные также бывают полносложные (wereldberoemd, donkerbruin) и сложнопроизводные (eentonig, regelmatig).

Суффиксы

2. Суффиксы существительных

-aar (-naar), -er – служат для обозначения лиц мужского рода, представителей профессий, например:

de kunstenaar, de tekenaar, de schilder, de schepper

-ist – служит, помимо указания на профессию, для обозначения приверженца определенного направления или учения, напр.: de humanist

-ing – служит для называния действия или его результата, образуется от глаголов, например: de schepping, de stroming

-tie (ie) – служит для образования абстрактных существительных от интернациональных корней, например: de traditie, de reactie, de vacantie

-heid, -te, -de – служат для обозначения абстрактных существительных, образованных от прилагательных и существительных, например: de menselijkheid, de zeemogendheid, de diepte, de liefde

-ij (-erij) – служит для обозначения занятия, производственной деятельности, места работы, коллектива, а иногда и результата деятельности: het (de) schilderij, de maatschappij

3. Префикс прилагательных

on- – очень продуктивный префикс (часто с причастиями), служит для обозначения отсутствия какого-либо качества предмета, например: onvolledig, ongetwijfeld, onbekend

4. Суффиксы прилагательных

-ig (-erig), -lijk – служат для образования прилагательных, обозначающих качество или свойство данного существительного, например: aanzienlijk, menselijk, geestelijk, onvolledig, gunstig

-isch, -s, -iek – служат для образования прилагательных от корней абстрактных существительных и от географических названий, например: economisch, humanistisch, politiek, Nederlands, Russisch

-achtig – служит для образования прилагательных, обозначающих качество или свойство, присущее данному предмету, например: schilderachtig

-rijk – указывает на избыточность какого-л.качества или свойства, например: belangrijk, omvangrijk

Близко к суффиксу слово – waardig (от waarde – значимость + -ig), например: merkwaardig.

5. Субстантивация прилагательных и причастий

Субстантивированные прилагательные и причастия, обозначающие одушевленные предметы, принимают в единственном числе окончание -е, а во множественном -en, например:

de geleerde – de geleerden
een geleerde van wereldfaam

Субстантивированные прилагательные и причастия с абстрактным значением употребляются с артиклем het и принимают окончание -е, например:

het mooie – прекрасное
het opvallendste – самое примечательное

Если перед субстантивированным прилагательным стоят местоимения iets, zoiets, zo, то оно получает окончание -s, например: zoiets moois, zo groots (урок 15).

Oefeningen

1. Zoek samenstellingen van de volgende woorden in de tekst:

de schilder; de cultuur; het museum; de faam; het portret; de vaart; het leven; beroemd; de mogendheid; de wacht

2. Geef afleidingen – zelfstandige naamwoorden van de volgende woorden:

de kunst, het land, het leven, menselijk, schilderen, schrijven, tekenen, etsen

3. Geef afleidingen – bijvoeglijke naamwoorden van de volgende woorden:

het aanzien, de economie, de gunst, de omvang, het belang, schilderen, twijfelen

4. Vul in:

1. In zijn boek 'Lof der Zotheid’ bekritiseerde Erasmus van Rotterdam kerk en . 2. In de 17de eeuw werd Nederland een van de eerste orde. 3. Joost van den Vondel heeft een zeer oeuvre nagelaten. 4. De neemt in het culturele leven van Nederland sinds eeuwen de eerste plaats in. 5. De Hollandse schilderkunst zou toch niet de hebben bereikt zonder Rembrandt Harmensz van Rijn. 6. Rembrandt was niet alleen schilder, maar ook een tekenaar en etser. 7. Zijn werd gekenmerkt door belangrijke ‘De anolomische les van dr. Tulp’, ‘De Nachtwacht’ en ‘De staalmeesters’. 8. Het grootste van deze is ongetwijfeld ‘De Nachtwacht’. 9. In het doek ‘De staalmeesters’ kreeg Rembrandt’s een nieuwe . 10. Tijdens zijn leven was Van Gogh bijna , na zijn dood werd hij .

5. Maak zelfstandige naamwoorden.

a) Voorbeeld: ziek – de zieke

schoon (красивый), zwart, blind (слепой), geleerd

b) Voorbeeld: mooi – het mooie

menselijk, schilderachtig, merkwaardig, laatst

6. Hoe zeg je het in het Nederlands:

всемирно известный ученый, в картинах выразилась человечность и любовь к действительности, живописность ландшафтов, наиболее впечатляющим в картинах является ..., наиболее интересным в творчестве художника ..., изобразить неизвестную красавицу, неизвестный художник

7. Zeg in het Nederlands:

1. Великим голландским гуманистом и ученым был Эразм Роттердамский.
   
2. В творчестве этого мастера находит выражение глубокая человечность.
   
3. Наиболее впечатляющим в картинах нидерландских художников является их любовь к действительности.
   
4. Внимание привлекает пейзажная живопись художника.
   
5. Гид обратил наше внимание на наиболее интересное в творчестве художника.
   
6. На картине изображена неизвестная красавица.
   

8. Vertaal in het Russisch:

onder de grote schrijvers, een der grootste kunstenaars, onder de schilders

9. Maak de zinnen af:

1. De grootste onder de grote schrijvers uit de klassieke Nederlandse literatuur was .
2. Een der grootste kunstenaars uit de Nederlandse schilderkunst is ongetwijfeld .
3. Onder de schilders van de nieuwe tijd wordt genoemd.

10. Vul de nodige werkwoorden in, kies uit:

1. In de 17de eeuw Nederland een economische welvaart die uniek was in Europa.
2. Vondel heeft een zeer omvangrijk oeuvre .
3. De schilderkunst in het culturele leven van Nederland de eerste plaats .
4. Met Rembrandt de Hollandse schilderkunst wereldfaam.
5. Rembrandt’s schepping werd door belangrijke groepsportretten.
6. Je zult mij dus wel het opvallendste willen .
7. Het schilderij mij altijd weer.
8. Wij zullen ons in deze zaal even .
9. Als je (U) maar niet mij ‘De Nachwacht’ van Rembrandt te laten zien.
10. Het is ongelooflijk dat de mens zoiets moois heeft kunnen .

11. Maak volgens het voorbeeld.

Voorbveeld: Ik wil graag voorstellen naar een museum te gaan.

Ik wil graag voorstellen ... (naar de bioscoop gaan, naar de schouwburg gaan, naar een tentoonstelling (выставка) gaan, schilderijen gaan bekijken)

12. Wat stelt u uw vrienden voor de komende zaterdag (zondag) voor?

13. Let op de voorzetsels:

de bijdrage tot, de invloed op, de liefde voor

Здесь ничего не надо писать?

14. Zet nodige voorzetsels:

1. Nederland heeft een aanzienlijke bijdrage de ontwikkeling van de wereldcultuur geleverd.
2. In Rembrandt’s schilderijen komt zijn grote liefde de werkelijkheid – mens en natuur tot uiting.
3. De invloed van Van Gogh de Westeuropese schilderkunst was heel belangrijk.

15. Geef uitdrukkingen met de volgende woorden:

aandacht, bijdrage, invloed, uiting, plaats

16. Vertaal in hel Russisch:

1. Als het een en ander je aandacht trekt, zullen wij even halt houden. 2. Nederland heeft een aanzienlijke bijdrage tot de wereldcultuur geleverd. 3. Als wegbereider van het humanistisch denken oefende Erasmus van Rotterdam grote invloed op het geestelijke klimaat van zijn land uit. 4. De schilderkunst neemt de eerste plaats in het culturele leven van Nederland in. 5. In de schilderijen van Rembrandt komt zijn liefde voor de werkelijkheid tot uiting.

17. Zeg het in het Nederlands:

внести значительный вклад в развитие мировой культуры, занимать важное место в культурной жизни, выразить любовь к действительности, оказывать большое влияние на живопись, в картинах выражается глубокая человечность, его творчество характеризуется знаменитыми групповыми портретами, достичь всемирной славы, стать всемирно известным, оставить значительное наследие

18. Zeg het met andere woorden:

1. Zonder schilderkunst is het beeld van Nederland even onvolledig als zonder scheepvaart. 2. In de 17de eeuw werden de noordelijke Nederlanden een zeemogendheid van de eerste rang en bereikten de economische welvaart die uniek was in Europa. 3. Deze gunstige sociale, economische en politieke factoren hadden een grote weerslag op het culturele leven. 4. De Hollandse schilderkunst zou toch niet de wereldfaam hebben bereikt zonder Rembrandt.

19. Vertaal in het Nederlands:

1. Нидерланды внесли значительный вклад в развитие мировой культуры. 2. Эразм Роттердамский оказал большое влияние на культурную жизнь своей страны. 3. Великий поэт 17-го века Вондел оставил большое творческое наследие. 4. Живопись всегда занимала в Нидерландах первое место. 5. С именем Рембрандта голландская живопись достигла мировой известности. 6. Его творчество охарактеризовалось прекрасными групповыми портретами. 7. В картинах Рембрандта находит свое выражение любовь к действительности и глубокая человечность. 8. Ван Гог был почти неизвестен при жизни, лишь после смерти он стал всемирно известен. 9. Его замечательные картины можно увидеть в музеях Амстердама и Роттердама. 10. Эта картина всегда привлекает посетителей. 11. Я попросил гида указать на самое интересное, так как у нас было мало времени. 12. Мы остановились лишь в тех залах, где что-либо привлекало наше внимание. 13. Я бы предложил пойти сегодня в музей.

20. Antwoord op de vragen over de tekst:

1. Welke bijdrage heeft Nederland tot de ontwikkeling van de wereldcultuur geleverd? 2. Welke grote geleerde was wegbereider van het humanistisch denken in Nederland? 3. Noemt u zijn meest befaamd boek. 4. Waarom wordt de 17de eeuw de Gouden Eeuw genoemd? 5. Wie onder dc grote schrijvers van de 17de eeuw was de schepper van het klassieke Nederlandse drama? 6. Heeft Vondel een omvangrijk oeuvre nagelaten? 7. Waardoor wordt zijn schepping gekenmerkt? 8. Welke plaats neemt de schilderkunst in het culturele leven van Nederland in? 9. Met wiens naam heeft de Hollandse schilderkunst wereldfaam bereikt? 10. Hoe verstaal u de zin: Rembrandt was de laatste grote universele meester van de Renaissance? 11. Wat schilderde hij? 12. Hoe heet het grootste doek van Rembrandt? 13. Welke schilderijen van Rembrandt kent u nog? 14. Wat heeft Rembrandt tot een der grootste kunstenaars gemaakt? 15. Welke Nederlandse schilder verenigde de traditie van de Nederlandse schilderkunst met de moderne stromingen in de kunst? 16. Wanneer werd Van Gogh bekend over de hele wereld? 17. Wat weet u over zijn schepping? 18. Hoe was zijn invloed op de Westeuropese schilderkunst?

21. Vertel: wat weet je over de Nederlandse schilderkunst?

22. Antwoord:

1. Welke Russische geleerden uit de lijd van Erasmus van Rotterdam kunt u opnoemen?
   
2. Noemt u tijdgenoten (современники) van Joost van den Vondel in Rusland op.
   
3. Welke Russische schilders waren tijdgenoten van Rembrandt en Van Gogh?
   
4. Van welke Russische schilder houdt u hel meest?
   
5. Welke van zijn schilderijen boeien u altijd opnieuw?
   

23. Geef antwoorden:

1. Wanneer bent u in de Tretjakow-Galerij geweest? (in het Poesjkin-museum?)
   
2. Hebt u de gewone route gevolgd?
   
3. In welke zaal hebt u bijzonder lang halt gehouden?
   
4. Welk schilderij trok bijzonder uw aandacht in deze zaai en waarom?
   

24. Lees de tekst met gebruik van het woordenboek:

Een groot Nederlander *

De laatste honderd jaar bracht Nederland veel bekende geleerden voort. Onder hen de plantkundige Hugo de Vries, de scheikundige Van ’t Hoff, de sterrenkundigen Kapteyn en De Sitter, de natuurkundigen Van der Waals, Loretz, Zeeman en Kamerlingh Onnes. Van deze mannen is Hendrik Antoon Lorentz de grootste. Hij werd in 1853 te Arnhem geboren. Daar bracht hij ook zijn jeugd door. Hentje Lorentz was een genie. Op tienjarige leeftijd kocht hij een logaritmentafel en zonder enige hulp begon hij er mee te werken. Vreemde talen leerde hij met een zeldzaam gemak. Op zeventienjarige leeftijd reisde hij naar Leiden en in 1871 legde hij het kandidaatsexamen in wis- en natuurkunde af. Hij keerde terug naar zijn geboortestad. Daar werd hij docent aan de burgeravondschool. In 1873 verdedigde hij zijn doctorale dissertatie en kreeg de graad van doctor cum laude. Kort hierop werd hij aangesteld tot hoogleraar te Leiden. In de loop der jaren waren de ontdekkingen van Lorentz over de gehele wereld bekend geworden. Zijn belangrijkste ontdekking is de elektronentheorie. Hij ontving vele wetenschappelijke onderscheidingen waaronder de Nobelprijs in 1902. Hij stierf in 1928. Bij zijn overlijden gaven duizenden uit binnen- en buitenland blijk van hun medeleven.

* een groot Nederlander – великий голландец

25. Schrijf onbekende woorden en uitdrukkingen uit de tekst uit en leer ze.

26. Wat bent u te weten gekomen over Nederlandse geleerden?

27. Vertel over Hendrik Antoon Lorentz. Welke ontdekkingen van Lorentz zijn over de gehele wereld bekend geworden?

28. Over welke Russische geleerden kunt u vertellen? Welke bijdrage tot de ontwikkeling van de wetenschap hebben zij met hun ontdekkingen geleverd?